vakbond Archives

NewTeam presenteert visie op toekomst van vakbeweging aan FNV

By NewTeam EditorActualiteitenNo Comments

Op verzoek van FNV deed NewTeam onderzoek naar de mogelijkheden voor een nieuwe vakbeweging. De resultaten werden afgelopen maandag gepresenteerd in Harderwijk.

John Kerstens, voorzitter FNV Bouw: “Iedereen vond het een zeer geslaagde bijeenkomst, niet in de laatste plaats door de door NewTeam voorgehouden spiegel. En dat vond ik zelf ook.”

Strategy Director Danny Mekic’: “De vakbeweging van de toekomst moet álle werkenden, zelfstandig of niet, vertegenwoordigen en daarin jong en oud gelijkwaardig behandelen. De positie van jongeren (jonger dan 35 jaar) is momenteel ondergeschikt binnen de vakbeweging. Daarnaast zien we in de toekomstscenario’s steeds minder ruimte voor collectieve belangenbehartiging, het zal steeds meer gaan draaien onder het individu – mede onder aanvoering van het arbeidstekort dat in de toekomst wordt verwacht.”

De belangrijkste aanbevelingen:

De vakbeweging zou zich moeten organiseren in één overzichtelijke en compacte organisatie, voor álle werkenden. Zzp’ers en jongeren inbegrepen;
Binnen deze organisatie dient een representatieve vertegenwoordiging van de arbeidsbevolking het bestuur te vormen. Jongeren en zzp’ers dienen dus ook representatief vertegenwoordigd te zijn in het hoofdbestuur;
De organisatie dient gepaste terughoudendheid te betrachten in het formuleren van standpunten, pas als iets begint te leven onder een grotere groep werkenden dient de organisatie collectief in actie te komen. Geen push, maar pull. Maar als er sprake is van een breedgedragen missie, zoals nu het geval lijkt te zijn met de (lage) lonen van schoonmakers, dan dient de beweging ook algemeen in beweging te komen; meer de focus op faciliteren dan op organiseren;
In mindere economische tijden dient de beweging terughoudendheid te betrachten om polarisatie in de samenleving te voorkomen. De Zwitsers hebben niet voor niets met 2/3 meerderheid tegen het vakbondsplan van méér vakantiedagen gestemd. Zo is ook de vakbondseis van 3% loonsverhoging in Nederland stigmatiserend, polariserend en daardoor tegen het poldermodel kerend;
Door een veranderende arbeidsmarkt (in de toekomst wordt gerekend op een arbeidstekort, méér zzp’ers en ook meer part-time zelfstandigen) wordt het steeds lastiger om collectieve belangen te vinden om te behartigen. De vakbeweging zal om die reden in de toekomst steeds meer gericht moeten zijn op ondersteuning en behartiging van het individu. Het collectief komt dan op de tweede plaats, zoals bijvoorbeeld bij de ANWB het geval is;
De Nederlandse arbeidsmarkt kent in toenemende mate internationalisering. Steeds meer niet-Nederlanders zijn actief op de arbeidsmarkt en steeds meer Nederlanders worden in het buitenland tewerkgesteld. De vakbewegingen zijn op dit moment te veel op Nederland gericht;
Bij collectieve acties dient een zekere mate van fatsoen in acht te worden genomen. Ook past het de vakbeweging niet om te erg gepolitiseerd te raken. De recente spotjes gericht aan het adres van Mark Rutte zijn stigmatiserend, polariserend en zorgen voor een gevoel van afstand met de vakbeweging onder een grote groep Nederlanders;
De vakbeweging dient pro-actief, via meerdere kanalen en gebruik makende van sociale media, te communiceren;
De vakbondsorganisatie moet zich continu afvragen wat de toegevoegde waarde van de beweging is voor het individu, en zich volop inspannen om het individu –van jong tot oud– hier bekend mee te krijgen. Zodat de vakbeweging méér is dan een verschijnsel in krant, media en Maatschappijleer-boek;
De vakbeweging moet zorgvuldig omgaan met meningen en visies van buitenstaanders, en deze zoveel mogelijk omarmen en de dialoog aangaan. De vakbeweging heeft zich in het verleden te vaak van een elitaire kant laten zien, waardoor een sterke scheiding kan ontstaan tussen hen bij en buiten de vakbeweging;
De term ‘vakbond’ is aan erosie onderhevig. Zo veel ‘vakken’ bestaan niet meer en het collectieve ‘bond’sbestaan trekt steeds minder grote groepen aan vanwege het in toenemende mate individualistische karakter van onze samenleving.

NewTeam uitnodigen voor een inspirerende lezing of workshop? Stuur een e-mail naar [email protected] voor meer informatie, of bel: 020 20 50 550.

28 maart 2012

Nieuwe vakbeweging moet alle generaties verbinden

Stel een jongerenquotum in voor vakbondsbesturen

Jongeren voelen zich — terecht — steeds minder aangetrokken tot de vakbeweging; ze willen en kunnen hun eigen boontjes doppen. Tegelijkertijd worden veelbelovende vakbondsinitiatieven voor de flexibiliserende arbeidsmarkt de kop in gedrukt. Wie voelt zich straks nog aangetrokken tot de collectieve spil in het poldermodel?

Nooit ben ik in loondienst geweest en toen ik op jonge leeftijd mijn carrière als zzp’er begon, bestond FNV Zelfstandigen nog niet. Tijdens mijn middelbare schoolreünie viel de groep stil toen ik over vakbonden begon. Vriendjes en vriendinnetjes van toen zijn de taxichauffeur, aannemer, ambtenaar en schooljuf van nu. Ze haalden hun schouders op bij de vraag waarom ze niet aangesloten zijn bij een vakbond. ‘Daar heb ik nou helemaal niets mee’, zei Mike (22) die een tijdje als schoonmaker heeft gewerkt en nu zijn eigen bedrijf opricht. De babyboomers van morgen wilden er niet over praten, het gesprek ging weer verder over ‘planking’.

Kinderen van veertien kiezen op school verplicht een carrière als hovenier, econometrist of dokter en een lege studentenkamer is later nergens meer te vinden. Maar wie in zijn profiel- of studiekeuze een fout maakt, heeft het zelf gedaan: niet meer een leven lang studeren, maar maximaal vijf jaar, geen uitzonderingen. Mensen moeten langer doorwerken, maar nu nog niet. De jonge generatie groeit op met het gevoel aan haar lot te worden overgelaten en zoekt elkaar dus op.

Wie straks aan aan de slag mag gaan, krijgt in loondienst een luxepositie cadeau: binnen de EU ontstaat de komende decennia een groot tekort aan arbeidskrachten (‘Bridging the Gap’, SEO 2010). Rechtsbijstandverzekeringen worden nog net niet bij een pak vaatwastabletten geleverd en prangende vragen over onze arbeidspositie googelen of twitteren we, zonder vakbond. De toekomst van ‘collectieve’ belangenbehartiging is fluïde, op maat gemaakt. Voor wie het niet geloven wil, vraag het de leeglopende Consumentenbond. Ze weten er van.

Door die krappe arbeidsmarkt zal de groep zzp’ers relatief groeien, want wie eisen kan stellen aan werk, zal zelf onderhandelen over arbeidsvoorwaarden en niet voor één maar voor drie van de leukste werkgevers werken? Juist FNV Zelfstandigen begrijpt de ‘Gewerkschaftszeitgeist’ en Henk van der Kolk, voorzitter van FNV Bondgenoten, zou ze moeten omarmen en niet als een paragnost het einde der zzp’ers moeten voorspellen (FD, 6 december).

En FNV Jong? In de meest ideale situatie werkt die aan zijn eigen opheffing. Vakbonden moeten om te overleven alle generaties verbinden. Niet in te zien valt hoe de belangen van de jongste arbeidsparticipanten gediend worden door ze in een aparte ballenbak weg te zetten: dat werkt alleen in Småland bij Ikea. Terwijl juist zij de noodzakelijke vakbondsvernieuwing zouden moeten vormen.
Er zijn voldoende argumenten voor het behoud van FNV Zelfstandigen: de zzp’ers en hun manier van werken hebben de toekomst, en hebben andere belangen dan mensen in loondienst. Dergelijke argumenten ontbreken bij het separeren van één generatie. Het is tijd dat de gehele vakbeweging de belangen van jonge arbeidsparticipanten gaat dienen: stel een jongerenquotum in voor vakbondsbesturen. Jongeren weten als geen ander hoe de (gehele) vakbond van morgen er uit moet zien. Alleen dan kunnen vakbonden in de toekomst blijven bestaan.

Dit opiniestuk is vandaag gepubliceerd in het Financieele Dagblad.

vakbond

NewTeam presenteert visie op toekomst van vakbeweging aan FNV

“Nieuwe vakbeweging moet alle generaties verbinden”

Nieuwe vakbeweging moet alle generaties verbinden

Op zoek naar een spreker?

Vraag een gesprek aan